Foto: Marc Haegeman

‘Een geweldige toevoeging aan het repertoire’

8 maart 2023

Van 9 december tot en met 1 januari is Raymonda terug in Nationale Opera & Ballet met opnieuw onder meer Maia Makhateli, Young Gyu Choi, Olga Smirnova en Giorgi Potskhisvili!

Tekst: Astrid van Leeuwen, Rosalie Overing, Lune Visser

Raymonda werd in 2022 internationaal bestempeld als ‘beste productie van het jaar’. Het ballet kreeg maar liefst drie vermeldingen in de jaarlijkse Critics’ Choice van het toonaangevende Britse tijdschrift Dance Europe. Ook werden vier dansers van Het Nationale Ballet eervol vermeld in de categorieën ‘Uitmuntende prestatie door een vrouwelijke danser’ en ‘Uitmuntende prestatie door een mannelijke danser’. Rachel Beaujean en dansers Maia Makhateli, Young Gyu Choi, Olga Smirnova en Giorgi Potskhisvili vertellen over hun ervaringen met deze balletklassieker.

Rachel Beaujean – productie en additionele choreografie
“Terugkijkend kan ik niet anders zeggen dan dat het creatieproces van Raymonda een van de gelukkigste perioden van mijn leven was. Vooral omdat ik er, door al het onderzoek dat ik heb moeten doen, zelf zo enorm veel van heb geleerd. Bovendien beschouw ik het koesteren van de grote klassiekers als een persoonlijke missie: wil je de balletkunst verder helpen ontwikkelen, dan kún je niet voorbijgaan aan die ongelooflijk rijke Russische traditie, aan die gigantische artistieke nalatenschap. Je hebt echter wel te maken met een kwetsbare kunstvorm. De negentiende-eeuwse balletten op hoogstaand niveau brengen, vereist een enorme expertise, veel geld en van de dansers een niet-aflatende toewijding.”

Maia Makhateli – danste de rol van Raymonda
“Dag en nacht in de studio, ontelbaar veel repetities en ook de kleinste bewegingen tot in detail perfectioneren; de voorbereidingen voor een rol als Raymonda zijn eigenlijk nooit klaar. Het is een echte ballerinarol, die veel kracht en ervaring vereist. Dat was in het oorspronkelijke ballet al zo, maar omdat in Rachels Raymonda het verhaal is veranderd, hebben we nog meer choreografieën moeten toevoegen. Het was heel bijzonder om deze hoofdrol te mogen dansen, ook omdat het mijn eerste kennismaking met het ballet was – ik had Raymonda daarvoor überhaupt nog nooit live gezien! Maar ik ging de uitdaging graag aan, en mijn eerste ervaring had uiteindelijk niet mooier kunnen zijn.”

Young Gyu Choi – danste de rol van Abd al-Rahman
“Raymonda was voor mij heel bijzonder: ik maakte er vanaf het begin deel van uit, en mocht aanschouwen – en ervaren – hoe de productie tot stand kwam. De rol van Abd al-Rahman is heel veelzijdig; soms hoef je bij het dansen van een rol maar één kant van een personage naar voren te laten komen, maar in Rachels nieuwe verhaal moest ik een stoer én liefdevol figuur neerzetten. Dat maakte deze rol heel interessant: hoe verbeeld je een sterke strijder en een zorgzame romanticus tegelijkertijd? Over het algemeen ben ik ontzettend trots op wat we hebben neergezet, en ik kijk nu al uit naar de reprise!”

‘Mijn eerste ervaring met Raymonda had niet mooier kunnen zijn’

Olga Smirnova – danste de rol van Raymonda
“Een van de grootste uitdagingen bij het dansen van de rol van Raymonda is om elke variatie (een dansfragment dat wordt uitgevoerd door een solist – red.) een ander karakter te geven; Raymonda’s persoonlijkheid ontwikkelt zich gedurende het ballet en de variaties moeten daarom haar evoluerende gevoelens en innerlijke conflicten weerspiegelen. Ik vind het heel knap dat het Rachel is gelukt om dit ballet aan te passen aan de waarden van de moderne samenleving, zonder daarbij de zuiverheid van de traditionele danspassen te verliezen – denk bijvoorbeeld aan de rijkdom en pracht van de laatste huwelijksakte in de Hongaarse stijl. Hierdoor is deze nieuwe Raymonda een geweldige toevoeging aan Het Nationale Balletrepertoire, en het tot stand brengen ervan is naar mijn mening een heel belangrijke gebeurtenis in de Nederlandse cultuurgeschiedenis.”

Giorgi Potskhishvili – danste de rol van Abd al-Rahman
“Een rol als deze dansen, was altijd al mijn droom. Voor mijn eerste optreden was ik eigenlijk niet nerveus: ik was goed voorbereid en concentreerde me op de laatste tip van mijn balletmeester: ‘Just enjoy’. Want wanneer jij van het dansen geniet, dan geniet het publiek van jou. Later besefte ik pas wat ik had meegemaakt: ik had, ondanks mijn jonge leeftijd, gewoon een hoofdrol neergezet en samen met het hele gezelschap een heel bijzondere productie gepresenteerd. Want ook dat vind ik het mooie aan deze Raymonda: er is ruimte voor iedereen, niet alleen voor de solisten. Elke danser krijgt de tijd om zichzelf te laten zien en heeft dat, naar mijn idee, met verve gedaan.”