Alexandra Radius Prijs
De Alexandra Radius Prijs is een initiatief van de Vrienden van Het Nationale Ballet. Eind jaren tachtig van de vorige eeuw besloot het toenmalige bestuur van de stichting om voortaan jaarlijks een prijs uit te reiken aan die danser van Het Nationale Ballet die zich in het voorbije jaar - nu dansseizoen - het meest opvallend had onderscheiden.
Alexandra Radius
Over de naam van de nieuwe prijs hoefde het stichtingsbestuur niet lang na te denken: deze zou, zo vonden de bestuursleden unaniem, genoemd moeten worden naar Nederlands prima ballerina Alexandra Radius. Vereerd met dit verzoek, gaf zij hiervoor graag haar toestemming. De eerste Alexandra Radius Prijs werd zodoende op 1 januari 1989 uitgereikt aan eerste solist Coleen Davis. Alexandra zelf nam als danseres afscheid van Het Nationale Ballet in 1990 op 48-jarige leeftijd.
De prijs
De winnaar of winnares van de Alexandra Radius Prijs wordt doorgaans bekendgemaakt tijdens het jaarlijkse Gala van Het Nationale Ballet. Alexandra Radius zelf overhandigt dan de prijs aan de gelukkige winnaar. Deze bestaat uit een geldbedrag (€ 4000 euro in 2024) en een kunstwerk van Humphrey Bennett. Humphrey was een gepassioneerd danstekenaar die bij zijn overlijden in 2020 een vijftal van zijn tekeningen naliet aan Het Nationale Ballet.
De jury
De samenstelling van de jury van de Alexandra Radius Prijs varieert. Deze bestond in 2023 bijvoorbeeld uit - op de foto van links naar rechts: Pauline Vereijken (Young Patron van Het Nationale Ballet), Alexandra Radius zelf, Alexander Zhembrovskyy (voormalig eerste solist van Het Nationale Ballet), Frederik Redelé (bestuurslid Nationale Opera & Ballet Fonds), Astrid van Leeuwen (dansjournalist en -publicist) en Michèle Bruineman (bestuurslid My Muse & Me).
Overzicht eerdere winnaars Alexandra Radius Prijs
1989 - 2000
1989 - Coleen Davis
1990 - Zoltán Solymosi
1991 - Caroline Sayo Iura
1992 - Clint Farha
1993 - Nathalie Caris
1994 - Jeanette Vondersaar
1995 - Jahn Magnus Johansen
1996 - Boris de Leeuw
1997 - Marieke Simons
1998 - Sofiane Sylve
1999 - Gaël Lambiotte
2000 - Wim Broeckx
2001 - 2010
2001 - Rubinald Rofino Pronk
2002 - Ruta Jezerskyte
2003 - Igone de Jongh
2004 - Cédric Ygnace
2005 - Marisa Lopez
2006 - Larisa Lezhnina
2007 - Anna Tsygankova
2008 - Michele Jiménez
2009 - Jozef Varga
2010 - Anu Viheriäranta
2011-2020
2011 - Matthew Golding
2012 - Casey Herd
2013 - Remi Wörtmeyer
2014 - Jurgita Dronina en Isaac Hernández
2015 - Maia Makhateli
2016 - Artur Shesterikov
2017 - Young Gyu Choi
2018 - Timothy van Poucke
2019 - Edo Wijnen
Vanaf 2021
2021 - Floor Eimers
2022 - Salome Leverashvili
2023 - Giorgi Potskhishvili
2024 - Olga Smirnova
2025 - Anna Ol
De Alexandra Radius Prijs werd ook tweemaal aan niet-dansers uitgereikt: in 1991 aan Anton Gerritsen, bij zijn afscheid als zakelijk directeur van Het Nationale Ballet, en in 1992 aan Astrid van Leeuwen, voor haar verdiensten voor de stichting Vrienden van Het Nationale Ballet.
Alexandra Radius Prijs in seizoen 2025 – 2026
De Alexandra Radius Prijs wordt in seizoen 2025 – 2026 tijdens de première van Monument op donderdag 11 september 2025 uitgereikt.
De Vrienden van Het Nationale Ballet
Ruim 2000 balletliefhebbers verenigen zich in de Vrienden van Het Nationale Ballet. De steun van de Vrienden aan het enige klassieke balletgezelschap van Nederland wordt steeds belangrijker. Een van de jaarlijkse hoogtepunten is de uitreiking van de Alexandra Radius Prijs.