‘Ik wilde dat het ballet dicht bij mijn Latino-roots bleef’
Choreograaf Annabelle Lopez Ochoa over Frida
Tekst: Rosalie Overing
Een kleurrijke reis door de belevingswereld van de beroemde Mexicaanse kunstenares Frida Kahlo; dat is Annabelle Lopez Ochoa’s ballet Frida. Na een succesvolle wereldpremière drie jaar geleden danst Het Nationale Ballet Frida dit seizoen niet alleen in Amsterdam, maar ook in Los Angeles.
Tijdens de eerste voorstellingenreeks van Frida benadrukten de media veelvuldig dat Lopez Ochoa ‘in meer dan dertig jaar de éérste vrouwelijke choreograaf was die een avondvullend ballet voor Het Nationale Ballet maakte’. Zelf stond ze echter nauwelijks stil bij dit gegeven. Lopez Ochoa: “Ik denk ook niet dat Ted (Brandsen – red.) me destijds vroeg om een stuk te maken omdat hij een vrouwelijke choreograaf zocht, maar omdat hij een choreograaf zocht die graag verhalen vertelt.”
Powervrouw
In Frida vertelt Lopez Ochoa het levensverhaal van Frida Kahlo (1907-1954). Vanaf het moment dat ze een film over Kahlo’s leven zag, vijftien jaar geleden, raakte de Colombiaans-Vlaamse (vader uit Colombia, moeder uit Vlaanderen) choreograaf door de kunstenares geïnspireerd: “Frida is zo’n powervrouw! Ze heeft een moeilijk leven gehad, met veel pijn. Maar in plaats van weg te kwijnen, gebruikte ze haar situatie als inspiratiebron voor haar kunst. Tegelijkertijd was schilderen Frida’s manier om even niet aan haar pijn te denken. Dat ik het verhaal van deze indrukwekkende en – net als ik – Latijns-Amerikaanse vrouw met het Nederlandse en Amerikaanse publiek mag delen, vind ik heel bijzonder.” Frida is echter geen uitgesproken biografisch ballet. “Ik wilde het stuk niet te anekdotisch maken, maar koos ervoor het verhaal te vertellen aan de hand van Frida’s fantasiewereld. Daarom heb ik steeds gekeken welke schilderijen er op de verschillende gebeurtenissen uit haar leven zijn gebaseerd, en die schilderijen en hun personages tot leven gebracht.”
Mexicanismo
Lopez Ochoa liet zich voor Frida bovendien inspireren door de stijl die Kahlo in haar schilderijen toepaste: het mexicanismo. “De mexicanismo-stijl wordt gekenmerkt door zijn inheemse oorsprong en werken in deze stijl worden vaak tweedimensionaal geschilderd”, legt Lopez Ochoa uit. “Dit zie je ook terug in het ballet: sommige personages heb ik hoekig en frontaal gechoreografeerd om het mexicanismo te illustreren.” Deze keuze had behalve een artistieke ook een persoonlijke reden: “Mijn vader is Colombiaans en bij ons thuis hingen schilderijen in de mexicanismo-stijl. Vroeger begreep ik deze nooit – de portretten waren in mijn ogen heel plat en de mensen die erop stonden net hiërogliefen – maar mijn ouders waren er altijd zo trots op! Daarom was het voor mij nog belangrijker dat het mexicanismo duidelijk terugkwam in Frida; ik wilde dat het ballet dicht bij mijn latino-roots bleef.”
‘Het verhaal wordt verteld aan de hand van Frida’s fantasiewereld’
Dit seizoen duikt Lopez Ochoa opnieuw de balletstudio in om Frida in te studeren met de dansers van Het Nationale Ballet. “Ik ben heel dankbaar dat dit gezelschap openstaat voor balletten als Frida, die nieuwe verhalen vertellen en net niet helemaal klassiek zijn – sommige rollen, waaronder die van Frida, worden bijvoorbeeld niet op spitzen gedanst. Door producties als deze uit te voeren, laat Het Nationale Ballet zien dat er balletten bestaan waarin verhalen op een andere manier verteld worden en die een ander soort schoonheid hebben dan mensen in het Westen gewend zijn.”
- Seizoen 2023-2024
Februari 2024 keert de inmiddels internationaal veelgevraagde productie Frida van Lopez Ochoa terug op het podium van Nationale Opera & Ballet!
Annabelle Lopez Ochoa
De Colombiaans Vlaamse Annabelle Lopez Ochoa is een bekroonde en veelgevraagde choreograaf. Ze maakte werken voor meer dan 75 gezelschappen over de hele wereld en werkt zowel in de danswereld als voor theater, opera en musicaltheater.
