Foto: Laura Cnossen

Victor Caixeta

Eerste solist

Naar CV

Braziliaan Victor Caixeta heeft nog nooit een danspas gezet wanneer hij op zijn twaalfde als enige van zijn school – “puur vanwege mijn uitstraling” – wordt uitgekozen voor een maatschappelijk project van de balletschool in zijn geboortestad Uberlândia. Voor die tijd heeft hij, op advies van zijn moeder, alle mogelijke sporten uitgeprobeerd om zijn overdosis energie kwijt te kunnen. “Maar steeds was ik in no time verveeld.” En juist dat blijkt bij ballet opeens totaal anders te zijn: “Ik vroeg me eerst wel af wat ik tussen al die meisjes in roze maillots moest, maar ik vóélde de uitdaging. Vrijwel direct besefte ik dat je in ballet nóóit de perfectie zult bereiken. Ik was aanvankelijk niet heel flexibel, had geen ideale voeten, dus toen mijn docent zei dat ik – vanwege mijn late start – in feite zeven jaar in drie jaar tijd moest doen, dacht ik meteen: ‘challenge accepted!’”

Achttien beurzen

Zijn docent bereidt hem in de jaren daarna voor op diverse balletcompetities en wanneer Victor op vijftienjarige leeftijd deelneemt aan de Prix de Lausanne, krijgt hij van maar liefst achttien topopleidingen een beurs aangeboden. “Wonderbaarlijk, ik had niet eens de finale bereikt, maar blijkbaar zagen ze iets in mij, net als de balletdocent in Brazilië een paar jaar eerder.” Mede vanwege het goede reguliere schoolprogramma kiest Victor voor Canada’s National Ballet School, maar hij voelt zich er zó niet op zijn plek dat hij zelfs even overweegt om met dansen te stoppen. Een Braziliaanse docent in Berlijn haalt hem over om toch nog een poging te wagen op de Staatliche Ballettschule aldaar, en dat blijkt een schot in de roos. “Mijn tijd in Berlijn was geweldig. Met fantastische docenten, veel vrienden, en heel veel uitdaging, waaronder de kans om werken van choreografen als Wayne McGregor, Nacho Duato en Marco Goecke te dansen.”

Onderuit in het Bolsjoj Theater

Wanneer Victor in 2017 deelneemt aan de prestigieuze Internationale Balletcompetitie in Moskou krijgt hij – kort voordat hij in het Bolsjoj Theater zijn tweede variatie moet dansen – bezoek in zijn kleedkamer. En wel van Joeri Fateev, artistiek directeur van het Marijinski Ballet in Sint-Petersburg, die de dan net achttienjarige Victor uit het niets een contract aanbiedt. “Ik was zó van slag – dit aanbod leek zó’n onbereikbare droom – dat ik tijdens mijn tweede variatie viel, maar het maakte Fateev niet uit. Ik mocht alsnog komen.”

Marijinski Ballet

Eenmaal in Sint-Petersburg raakt Victor ‘betoverd’ door het hoge niveau van de dansers. “Ik stond opeens in de studio met sterren die ik al jaren volgde”. Maar zelf krijgt hij ook al snel solistische rollen en nog geen maand na zijn aantreden wordt hij opgemerkt door de legendarische oud-danser en docent Gennady Selyutsky, die aangeeft hem te willen coachen. “De tijd met hem was zó bijzonder. Ik was nog een groentje, hij al in de tachtig, maar je zag hem opleven wanneer we aan het werk waren. Maandenlang repeteerden we samen, zonder ook maar één vrije dag.” Het levert Victor hoofdrollen op in The Sleeping Beauty, De Notenkraker, Romeo en Julia en andere klassiekers, maar ook in balletten van choreografen als Hans van Manen, Wayne McGregor en Twyla Tharp. “Zonder deze ervaring was ik nooit de artiest geworden die ik vandaag ben. Ik ben zó gegroeid bij het Marijinski, en daarbij houd ik zó van de Russische cultuur en van de enorme liefde die er in Rusland voor dans is.”

Russische invasie

In januari 2022 krijgt Victor het nieuws dat hij met ingang van seizoen 2022/2023 wordt bevorderd tot ‘first soloist’ van het Marijinski Ballet. Een maand later valt Rusland Oekraïne binnen. “We kregen amper informatie, het was algauw bijna onmogelijk om met mijn familie te communiceren, en alle betaalpassen werden geblokkeerd.” Victor beseft vrijwel meteen dat blijven voor hem geen optie is, en hij realiseert zich ook dat hij snel moet zijn. Zijn mogelijkheden in allerijl overziend, laat hij zijn oog op Het Nationale Ballet vallen. “Omdat het – al is het een heel ander gezelschap – qua repertoire toch in de buurt van het Marijinski komt én omdat ik heel veel goede dingen had gehoord over artistiek directeur Ted Brandsen.”

Nieuwe energie

Victor prijst zich gelukkig dat hij, in maart 2022, gelijktijdig met Olga Smirnova bij Het Nationale Ballet is gekomen. “Ook al is de situatie voor haar, als Russische, vele malen heftiger, ik heb enorm veel steun aan haar.” Samen dansen de twee kort na hun komst Raymonda, en ook sindsdien zijn er, zegt Victor, al veel hoogtepunten geweest. Zoals zijn eerste Zwanenmeer, in april 2023, waarna hij, een half uur voor zijn vierentwintigste verjaardag, tot eerste solist is bevorderd. Maar zeker ook het Hans van Manen Festival, in juni 2022 – “ik had al wel een paar van zijn balletten gedanst, maar nog nooit met de ‘one and only’ in de studio gestaan” – en de samenwerking met William Forsythe in juni 2023. “We hadden net een lange serie voorstellingen van Het Zwanenmeer achter de rug, we waren allemaal moe, maar met zijn enorme drive injecteerde Forsythe ons als het ware allemaal met nieuwe energie.”

Lees meer: