Sopraan Julia Kleiter: ‘De rol van Eurydice is geschreven op mijn stem!’

Tekst: Naomi Teekens 
 

Ze zong al vele grote rollen, werkte met wereldberoemde dirigenten en is een graag geziene gast bij verschillende internationale operahuizen, van het prestigieuze Teatro alla Scala tot The Metropolitan Opera in New York. In maart maakt de Duitse sopraan Julia Kleiter haar debuut bij De Nationale Opera als Eurydice in de nieuwste creatie van componist Manfred Trojahn: Eurydice – Die Liebenden, blind en zingt ze voor het eerst een rol die nog door niemand anders is gezongen.

De wereld van de muziek werd haar met de paplepel ingegoten. Haar grootouders zongen in koren en haar oom was werkzaam als kleinkunstenaar: “Ik groeide op met het idee dat je een professionele carrière als zanger kon nastreven. Mijn oom was hierin mijn grootste rolmodel; ik denk dat ik op een bepaalde manier in zijn voetsporen wilde treden. Mijn fascinatie voor opera werd vooral gevoed door mijn vader. Hij is sportleraar, maar ook een groot operaliefhebber. Van jongs af aan werden mijn broers en ik door hem meegenomen naar de opera. Mijn broers hadden er een hekel aan, maar ik vond het fantastisch. Ik werd gegrepen door de kracht van opera en raakte betoverd door de muzikale vertellingen.”

Solo
Vanaf haar zesde zong ze in koren en ontdekte ze al vroeg haar eigen stemgeluid: “Ik kan me nog goed herinneren dat naarmate we langer in het koor zongen, we ook de kans kregen om af en toe solo te zingen. Ik was pas een jaar of tien, maar ik betrapte mezelf er toen op dat ik eigenlijk vooral mijn eigen stem wilde horen, niet vermengd in een harmonie met anderen. Ik heb me daarom ook vooral gericht op het idee om recitals en concerten te zingen als solist. Misschien ook omdat dit onbewust het dichtst bij de carrière van mijn oom lag.”

‘Ik wilde al van jongs af
aan vooral mijn eigen
stem horen’

Van concertzangeres tot gevierd Mozartsopraan
Nadat Kleiter haar studies in Hamburg en Keulen afrondt, wordt haar al meteen een baan aangeboden bij één van de grote operahuizen in Duitsland. Ze weigert, omdat ze haar droom als concert- en recitalzangeres wil waarmaken. Toch blijft de opera haar lokken: “Op de een of andere manier werd ik na een recital of concert vaak door dirigenten benaderd voor een rol in een opera. Veelal in opera’s van Mozart, zoals Pamina in Die Zauberflöte.” Pamina werd dan ook de rol waarmee ze uiteindelijk haar debuut maakte in de operawereld, waarna vele Mozartrollen volgden, zoals  Susanna en Gravin Almavivain Le nozze di Figaro, en Donna Elvira en Donna  Anna in Don Giovanni.

Een uitdagend avontuur
Voor de wereldpremière van Eurydice – Die Liebenden, blind zingt de sopraan voor het eerst een rol die speciaal voor haar is geschreven: “De partij is geschreven op het comfortabele bereik van mijn stem.” Maar dat betekent niet dat er geen uitdagingen zijn. Vocaal is de rol wellicht op Kleiter geschreven, maar Trojahns ideeën rondom het hoofdpersonage staan juist ver van de sopraan af: “Ik ben gewend om rollen te spelen waar ik mezelf in herken. Manfred Trojahns benadering van Eurydice neigt veel meer naar een soort Carmen. Ze is sensueel, geheimzinnig en ook een heel gesloten personage. Dat is totaal niet hoe ik ben. Maar dat is ook juist de rijkdom van het werk dat ik doe; je kan uitzoeken of je die bepaalde kwaliteiten misschien ook ergens in jezelf hebt. Daarnaast is het een uitdaging, omdat ik me normaliter minstens één jaar van tevoren vocaal op een rol voorbereid. Niet alleen omdat mijn stembanden simpelweg die tijd nodig hebben om zich bepaalde klanken eigen te maken, maar ook omdat mijn gehoor de tonen en intervallen nog moet leren kennen. Ik moet de klanken van de muziek zowel melodisch als ritmisch nog letterlijk in mijn lijf zien te krijgen. De partituur is nu [november 2021, red.] nog niet afgerond, dus die aanloop heb ik nu niet. Maar dat ik de rol van Eurydice mag gaan zingen in deze wereldpremière is vooral een waar cadeau.”

Eeuwenoude mythe
Voor Kleiter is Trojahns nieuwe muzikale vertelling van de mythe een verademing en verrijking. “Trojahns Eurydice is een vrouw met een verleden; ze heeft geleefd en ze heeft liefgehad. Weliswaar niet altijd gelukkig, maar wel heel intens en vol van hoop. Dit is voor mij ook heel duidelijk terug te zien in de muzikale taal van de partituur. Soms is ze geagiteerd, van streek of onzeker. Op dit soort momenten loopt het ritme een beetje uit de hand en vinden we haar in 5/3 of 3/2 maatsoorten. Het zijn dat soort muzikale details die het personage en haar gevoelens kenmerken. Ik hoop vooral dat ik haar verhaal en geleefde verleden voelbaar kan maken voor de toeschouwer en ook dat iedereen zich op een bepaalde manier in haar zal gaan herkennen. Zodat de toeschouwer niet alleen geraakt wordt, maar zich ook gehoord voelt door mijn vertolking van Eurydice.”

Eurydice - Die Liebenden, blind is te zien vanaf 5 maart 2022. Kijk hier voor meer informatie.

Dit artikel werd eerder geplaatst in Odeon nummer 125, februari 2022