Notenkraker & Muizenkoning: de makers

Choreografen

Wat is een choreograaf eigenlijk? Een choreograaf bedenkt de danspassen voor het hele stuk. Meestal denkt hij of zij ook mee hoe het decor en de kostuums eruit gaan zien. Het ballet Notenkraker en Muizenkoning is gemaakt door twee choreografen: Wayne Eagling en Toer van Schayk.

Wayne Eagling was artistiek leider van Het Nationale Ballet van 1991 tot 2002. Toer van Schayk was vanaf 1965 danser bij Het Nationale Ballet. Vanaf 1976 werkt hij als choreograaf en maakt hij regelmatig decor- en kostuumontwerpen.

Het ballet Notenkraker bestaat al heel lang. In 1892 werd het bedacht door twee choreografen: Marius Petipa en Lev Ivanov. Zij werkten in Sint-Petersburg in Rusland. Daar, in het Marijinski theater, werd het ballet voor het allereerst opgevoerd. De muziek werd gecomponeerd door de beroemde componist Pjotr Iljits Tsjaikovski.

De verschillen

Meer dan vijftig balletgezelschappen over de wereld dansen het ballet Notenkraker en Muizenkoning. Bijna alle balletgezelschappen passen het verhaal een beetje aan. Onze voorstelling speelt zich af in een echt Amsterdams grachtenpand bij de rijke familie Staalboom. In plaats van Kerstavond is het Sinterklaasavond.

In het oorspronkelijke verhaal springen Clara en de Notenkraker door een kast en verdwalen ze in een soort luilekkerland met allemaal snoep. In dit verhaal springen ze in de toverlantaarn en reizen de wereld rond.

Hieronder een paar fragmenten van Notenkrakers bij andere beroemde balletgezelschappen:

New York City Ballet 
PacificNorth West Ballet, auditie voor kinderen

en hieronder die van het beroemde Bolshoi ballet uit Moskou.

De componist: Tsjaikovski

Pjotr Iljitsj Tsjaikovski leefde van 1840 tot 1892. Hij was een Russisch componist en is maar 53 jaar geworden.

Tsjaikovski bedacht en schreef de muziek voor de Notenkraker. Hij bedacht muziek die zogenaamd uit allerlei landen komt. Arabië, China en Griekenland. Zelf is hij nooit in die landen geweest. In het ballet heeft hij een koorstuk geschreven dat gezongen wordt door een kinderkoor tijdens de dans van de sneeuwvlokjes.

Tsjaikovski heeft tien opera’s gecomponeerd en drie balletten. Alle drie de balletten zijn heel erg beroemd: Het Zwanenmeer, The Sleeping Beauty (Doornroosje) en Notenkraker en Muizenkoning. Daarnaast componeerde hij muziek voor toneelstukken, symfonieën, suites en andere orkestwerken, kamermuziek, muziek voor piano en liederen.