Voorbereidend materiaal op de voorstelling Een lied voor de maan

Mathilde Wantenaar is een jonge Nederlandse componiste. Een componiste bedenkt muziek. Muziek voor allerlei verschillende momenten: voor grote en kleine concerten, of voor voorstellingen in het theater. Een componist schrijft kan daarom ook muziek schrijven voor heel veel verschillende muzikanten; voor zangers bijvoorbeeld, maar ook voor mensen die een muziekinstrument bespelen. Een klein groepje musici noem je een ensemble, en een heel grote groep musici met instrumenten noem je een orkest.
In de voorstelling die je gaat zien schreef Mathilde de muziek op basis van het verhaal van Toon Tellegen. Een gezongen verhaal, en dat noemen we: een opera!
Behalve het bedenken van alle melodieën bij de teksten, maakte ze ook de partituur. In een partituur staan alle noten van alle zangers en musici die meedoen in de voorstelling. Hieronder zie je het eerste blad van de partituur van deze opera.

Bekijk hier de partituur

De instrumenten in deze voorstelling

Naast muziek voor 5 zangers schreef Mathilde bij deze opera muziek voor totaal 15 instrumenten. Deze instrumenten worden door 6 muzikanten gespeeld. Sommige van deze muzikanten spelen dus meerdere instrumenten (wel één voor één natuurlijk!)
De zangers spelen ook op slagwerkinstrumenten!
Hieronder zie je een opsomming van een aantal instrumenten uit de voorstelling:

• Fluit
• Klarinet
• Gitaar
• Viool
• Altviool
• Cello

Opdracht 2 (groep 3):

Bij welke van deze tekeningen horen de namen van de instrumenten hierboven?

Opdracht 3 (groep 4):

Kijk goed naar de instrumenten in deze voorstelling, en lees de namen van de verschillende instrumenten. Probeer daarna of je in de partituur (hierboven) kunt vinden waar de noten voor ieder instrument staan.

Sommige liedjes klinken meteen vrolijk. Dan hoor je de melodie en denk je meteen “daar word ik blij van”. Als je in dat zelfde liedje één toon telkens iets lager zou maken, is de klank van de melodie meteen heel anders. De vrolijke klank kan dan ineens zijn veranderd. Naar verdrietig bijvoorbeeld, of somber.

Het teken dat gebruikt wordt in het muzieknotenschrift om zo’n toon een beetje te verlagen heet een “mol”, en ziet er zo uit:

♭

Er is ook zo’n zelfde teken dat gebruikt wordt voor het verhogen van een toon. Dat heet een kruis en ziet er zo uit:

♯

Als de mol een beetje meer kruis zou zijn, kun je je dan voorstellen dat hij makkelijker vrienden zou maken?

Majeur en mineur

Als muziek vrolijk klinkt, noemen we dat in de muziek altijd: de muziek staat in majeur. En droevige muziek staat ‘in mineur’. In ons dagelijks taalgebruik gebruiken we het woord ‘mineur’ ook vaak. Als we zeggen ‘mijn vriendin is in mineur’ dan zeggen we eigenlijk: ‘mijn vriendin is verdrietig.’

Hieronder vind je twee filmpjes met hele beroemde voorbeelden van muziek in majeur en mineur. Kun jij horen of de muziek in majeur of in mineur is?

(Speel af vanaf 1:08)

Lees het onderstaande lied uit de opera:

Dag maan, al ga je op of ga je onder
Al ben je heel, al ben je half, al ben je vol,
Ik ben altijd je vriend,
Ik ben de mol

En al was ik de rat
Of de overlangsgestreepte goudrugstekelpad
Of zelfs de rog,
Dan was ik dat nog

De Nationale Opera heeft op woensdagmiddag wekelijks repetities met de ‘Operahelden’. Dat is een koor van kinderen die het leuk vinden om te zingen, maar ook om bezig te zijn met muziektheater maken en acteren.

Bekijk onderstaande tekeningen van zangers van het ‘Operahelden’ koor: Alp en Eugene. Hoe zou jíj de goudrugstekelpad tekenen? Of misschien wel je eigen fantasiedier?

Sokpop maken

De mol heeft een zelfbedacht vriendje, de aardworm. In het theater ga je zien dat dit dier wordt uitgebeeld als een handpop gemaakt van een sok. De mol speelt in het begin van het verhaal met dit vriendje, en krijgt aan het eind van het verhaal een hele leuke verrassing…. zou zijn vriendje misschien echt bestaan?

Opdracht:

Neem een oude sok met een mooie kleur, en bedenk hoe jouw sokpop er uit zou kunnen zien. Maak van deze sok met allerlei materiaal (wol, oogjes, pijpenragers, doppen, lijm en naald en draad) jouw eigen vriendje om mee te praten. Misschien wel als je even niemand anders hebt. Of je gebruikt hem in een poppentheater; ook leuk om te doen! Als je de sokpop in de klas maakt, kun je met je klasgenoten een hele voorstelling bedenken en spelen, waarin al jullie sokpoppen een rol spelen.