Cameron Shahbazi
Foto: Nanda Hagenaars

Zes vragen aan Cameron Shahbazi

12 januari 2023

Countertenor Cameron Shahbazi zingt de rol van Tolomeo, de koning van Egypte en de "onruststoker" in Händels opera Giulio Cesare. We spraken hem tijdens de repetities en stelden hem zes vragen.

1. Je bent een countertenor. Kun je ons vertellen wat dat betekent?
Het is voor mij vreemd voor mij om hierover na te denken – ik ben in de eerste plaats gewoon Cameron. Wetenschappelijk gezien heb ik begrijpen dat zingen in 'falsetto' of kopstem betekent dat de stembanden elkaar niet helemaal raken, zodat er een klein beetje lucht doorheen gaat. Elke mannelijke zanger heeft toegang tot zijn kopstem – de meesten zijn alleen te bang om die te verkennen.

2. Countertenoren worden vaak gecast in barok en vroeg klassieke muziek. Je hebt ook een aantal 20ste-eeuwse en hedendaagse werken op je repertoire. Wat zijn de verschillen?
De countertenor is niet beperkt in zijn repertoire – er is een rijke geschiedenis van muziek geschreven voor de castraat die we kunnen zingen, evenals moderne partituren voor wat ik beschouw als een modern instrument: de countertenor. Ik zou zeggen dat elke componist zijn eigen taal heeft, zijn eigen muzikale wereld.

Structureel gezien is een barokopera opgebouwd rond recitatieven en aria's, waarvan de meeste 'da capo' zijn, wat betekent dat het eerste deel van de aria wordt herhaald en versierd om de individuele sterke punten van de zanger te laten horen.

3. In Giulio Cesare vertolk je de schurk van de opera. Heeft hij ook goede eigenschappen?
Tolomeo, schurk of niet, is een mens en we zijn allemaal zulke gecompliceerde wezens. Hij is een koppig jonger broertje en wil wat hij wil wanneer hij het wil - ik vrees dat ik daar ervaring uit de eerste hand mee heb. Tolomeo wil zich geliefd en gerespecteerd voelen door iedereen, alleen is zijn methode om respect te krijgen vreselijk. Ik zou Tolomeo zeker geen rolmodel noemen!

4. Hoe benader je als zanger de 'da capo' aria's?
Wat zo interessant is aan deze 'formulematige' muziek, en wat mij persoonlijk geïnteresseerd houdt om mijn leven te wijden aan het zingen ervan, is in feite de formule zelf. De aria's bevatten niet zomaar herhalingen: de zangers geven hun eigen draai aan de tekst en personaliseren die naar hun interpretatie van het personage. Menselijke emoties zijn ongelooflijk complex - ik zelf ben alleen al een hoop geld kwijt geweest aan therapie. Händel biedt de tijd om een ogenschijnlijk eenvoudige gedachte vanuit verschillende perspectieven te onderzoeken. Verschillende stemmingen, kleuren, intenties... deze muziek LEEFT. Giulio Cesare is een stuk uitzonderlijk theater met als bonus sublieme muziek.

5. Momenteel werk je aan projecten die vrouwen in Iran ondersteunen. Wat doe je precies?
Als onderdeel van de Iraanse diaspora is het mijn plicht en eer om actie te ondernemen en mee te werken aan de ondersteuning van de revolutie die momenteel in Iran plaatsvindt. Het is mijn overtuiging dat alle Iraniërs vrij moeten kunnen leven en genieten van dezelfde fundamentele mensenrechten die velen van ons elders in de wereld als vanzelfsprekend beschouwen.

Ik produceerde een benefietconcert getiteld Woman. Life. Freedom. in Oper Frankfurt op 12 december 2022, ter ondersteuning van het Abdorrahman Boroumand Center for Human Rights (ABC) in Iran. ABC bevordert democratische waarden en documenteert de talloze mensenrechtenschendingen door een regime dat al 43 jaar lang vernietiging brengt in Iran. Ik was vastbesloten om op welke manier dan ook te helpen en zag een kans om de internationale schijnwerpers te helpen richten op wat er in Iran gebeurt. Ik moedig iedereen aan om hen op welke manier dan ook te steunen!

De avond was gevuld met poëzievoordrachten, toespraken en muzikale optredens, allemaal ter ondersteuning van de dappere mensen in Iran die vechten voor een betere toekomst. We hopen dat het andere theaters en concertzalen zal aanmoedigen om deze boodschap te delen. Ik ben er trots op dat ik werd bijgestaan door ongelooflijke muzikanten, Iraniërs en niet-Iraniërs, waaronder de sopranen Ambur Braid, Lilian Farahani, Kristine Opolais en Giulia Semenzato, mezzosopraan Anna Bonitatibus, klavecinist Mahan Esfahani, cellist Kian Soltani, percussionist Naghib Shanbehzadeh, altviolist Micha Afkham, pianisten Jeff Cohen en Sophia Muñoz en fluitist Azin Zahedi. Het evenement is momenteel beschikbaar voor wereldwijde streaming op IDAGIO tot 23 januari 2023, waarbij 80% van de kaartverkoop rechtstreeks naar ABC gaat.

6. Tolomeo is een man met grote ambities. Wat zijn de jouwe?
Zoals veel van mijn collega's heb ik meer dan een decennium lang mijn instrument getraind. Toevallig is mijn instrument mijn stem en ik heb daarom veel nagedacht over het gebruik van mijn stem op én naast het podium. Ik heb me afgevraagd wat het nut is van zingen als het geluid geen betekenis heeft. Hoe kan ik rollen zingen zoals de titelrol in Händels Siroe, re di Persia, maar buiten het podium geen moed tonen? In zijn grote scène wordt Siroe, de rechtmatige erfgenaam van de Perzische troon, ten onrechte ter dood veroordeeld en niemand komt tot zijn verdediging. Hij zegt dat de mensen om hem heen barbaars zijn of erger... stil.

Ik schreef een lange lijst van doelen en dromen op een vel papier toen ik 18 jaar oud was – veel ervan voelden toen nogal vergezocht. Nu, twaalf jaar later, besef ik dat mijn dromen en ambities mijn leven hebben gevormd en mij richting hebben gegeven. Door te leren zingen heb ik geleerd lekker in mijn vel te zitten en moedig te zijn tegenover anderen – niet op een arrogante manier, maar met een gevoel van innerlijke rust. Het is mijn grootste ambitie om deze moed te gebruiken om zowel voor mensenrechten op te komen als om anderen vreugde te brengen.

Giulio Cesare is van 16 januari t/m 5 februari 2023 te zien bij De Nationale Opera: info & tickets